به نقل از «جام جم آنلاین»

سیاست خارجی مستقل تا پیش از انقلاب وجود خارجی نداشت

تاریخ انتشار: ۱۷ بهمن ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۹۶۹۷۲۹۰

جواد منصوری کارشناس ارشد حوزه روابط بین الملل در گفتگو با جام جم آنلاین با اشاره به نگاه خاص بازیگران منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای نسبت به جایگاه بین المللی کشورمان تصریح کرد: نکته‌ حائز اهمیت اینکه ایران به دلیل موقعیت جغرافیایی ویژه‌ای که دارد و همچنین برخورداری از منابع عظیم نفت و گاز و بواسطه آنکه در مسیر شاهراه ارتباطی قرار دارد همیشه اهمیت فوق العاده‌ای برای قدرت‌های بزرگ داشته است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

وی ادامه داد: تا پیش از پیروزی انقلاب اسلامی هر دولتی که بر سر کار می‌آمد اگر از پایگاه قوی مردمی برخوردار نبود مجبور بود به قدرت‌های بزرگ وابسته باشد، چون معمولا توان مقابله با فشار‌های قدرت‌های بزرگ برای تسلط بر منطقه را نداشت و نمونه آن را در دوره قاجار و اوج آن را در دوره پهلوی می‌بینیم.

سفیر پیشین ایران در چین با بیان اینکه هیچ گاه تا پیش از پیروزی انقلاب اسلامی چیزی به عنوان سیاست مستقل، اراده ملی و منافع ملی وجود خارجی نداشته است خاطرنشان کرد: حتی شاه در بیانیه‌ای که در ۱۴ مرداد ۱۳۵۷ خواند و از رادیو و تلویزیون پخش شد به صراحت می‌گوید که من قول می‌دهد از این پس مملکت براساس اراده ملی اداره شود. یعنی به صورت شفاف بیان می‌کند که تاکنون کشور مبتنی بر اراده ملی اداره نمی‌شد و بلکه قدرت‌های بزرگ بودند که بر سیاست خارجی و داخلی ایران تاثیر می‌گذاشتند.

این کارشناس حوزه روابط بین الملل با اشاره به اهمیت ایران برای زمامداران کاخ سفید گفت: بعد از سقوط شاه، کسینجر می‌گوید محمدرضا پهلوی نادرترین متحد ایالات متحده در جهان بود و با سقوط او، آمریکا دچار زیان و خسارتی شد که قابل جبران نیست و ایالات متحده برای منافع خود یک شاه جوان، ضعیف و اسیر دست انگلیس را تبدیل به یک جلاد شریر کرد که در نوع خود بی نظیر بود و پرونده جنایات او در سازمان صلیب سرخ بین المللی موجود است.

منصوری با بیان اینکه سیاست خارجی ما در دوره پهلوی کاملا وابسته به غرب بود تاکید کرد: بعد از سال‌های حدود ۴۰، آمریکا برای اینکه بتواند تا حدودی شاه را برای دوره طولانی حفظ کند، شوروی را در منافع ایران شریک کرد. به عبارت دیگر در یک بازی سیاسی رقیب تبدیل به شریک شد و از آن زمان بویژه بعد از وقایع مربوط ۱۵ خرداد، ایالات متحده و شوروی با هم برای حفظ رژیم شاه در برابر نهضت انقلابی مردم ایران متحد شدند، چون جریان اسلامی با هر دو قدرت خارجی در تعارض بود. 

وی اضافه کرد: آمریکا با این سیاست در پی آن بود تا با امتیاز دادن به شوروی در قبال سهیم شدن در بهره برداری از منافع ایران هم رقیب خود را از رقابت بازدارد و چشمداشتی نسبت به تصرف کشورمان نداشته باشد و هم قصدی برای سرنگونی رژیم شاه نداشته باشد.

این دیپلمات پیشین با اشاره به اینکه شعار نه شرقی و نه غربی جزو سیاست‌های کلان جمهوری اسلامی از ابتدای پیروزی انقلاب بود تصریح کرد: سردادن این شعار نشانه آگاهی و بینشی بود که مردم نسبت به وابستگی رژیم به هر دو قدرت خارجی داشتند و نه سلطه شرق و نه سلطه غرب را می‌پذیرفتند و به همین دلیل شعار استقلال سر دادند.

وی با بیان اینکه در دوران رژیم گذشته کسی کارگزاران مفهومی به نام استقلال در حوزه سیاست خارجی را قبول نداشت گفت: همان موقع هم برخی از افراد در جریان مبارزه به ما می‌گفتند که شما نمی‌دانید که دو قدرت جهانی اجازه مستقل بودن به هیچ کشوری را نمی‌دهند. شما باید زیر چتر شرق باشید یا زیر چتر غرب. ولی نکته جالب اینکه امروز دشمن‌ترین دشمنان جمهوری اسلامی هم قبول دارند که کشور ما در سیاست خارجی خود مستقل است و به همین دلیل به نظر می‌رسد که یک دستاورد بزرگی برای ملت ایران داشته است.

منصوری درباره رویکرد سیاست خارجی رژیم شاه در حوزه منطقه‌ای خاطرنشان کرد: اساسا حکومت پهلوی در عرصه دیپلماسی خود تصمیم گیرنده نبوده و تمامی به ظاهر تعارضاتی که با برخی از کشور‌های منطقه‌ای بروز داد بواسطه بعضی موضوعات کاملا کم اهمیت و گذار بوده والا با کشور‌های حاشیه‌ای منطقه طبیعتا نمی‌توانست هیچ تضاد و تعارضی داشته باشد.

سفیر پیشین ایران در چین تاکید کرد: رژیم شاه در بسیاری از کشور‌های دنیا اساسا لزومی نمی‌دید که سفارتخانه داشته باشد و استدلال آن‌ها این بود که ما در هر کدام از این کشور‌ها اگر بخواهیم کاری انجام دهیم از طریق سفارت آمریکا کارمان را انجام می‌دهیم و همین موضوع بخوبی نشان می‌دهد که در عرصه سیاست خارجی رژیم پهلوی تا چه اندازه به آمریکا وابسته است. 

وی درباره نوع تعاملات رژیم شاه با رژیم صهیونیستی گفت: اسرائیل دقیقا تقویت کننده تسلط ایالات متحده بر سیاست ایران بوده و بخشی از برنامه‌های مورد نظر آمریکا در کشورمان از سوی رژیم صهیونیستی  صورت می‌گرفت. به عنوان نمونه ساواک از سوی آمریکا تاسیس می‌شود، اما از سال ۴۱ به بعد این اسرائیل است که ساواک را تجهیز، سازمان دهی و تقویت می‌کند و حتی در موساد در ساواک دفتر داشت و کل حرکت‌های ساواک را رصد می‌کرد و هم همواره به آن‌ها مشاوره می‌داد. به همین دلیل است که در بهمن ۱۳۵۷ اکثر بازجویان و مدیران ساواک با یک هواپیمای اختصاصی به اسرائیل فرار کردند.

منبع: جام جم آنلاین

کلیدواژه: رژیم شاه آمریکا انگلیس رژیم صهیونیستی قدرت های بزرگ ایالات متحده سیاست خارجی رژیم شاه منطقه ای

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت jamejamonline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «جام جم آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۹۶۹۷۲۹۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

آصفری: بلندتر شدن دیوار بی‌اعتمادی نتیجه سیاست‌های اتحادیه اروپا در قبال ایران است

نماینده اراک در مجلس شورای اسلامی گفت: اقدامی که ایران در عملیات «وعده صادق» انجام داد، در پاسخ به جنایات رژیم صهیونیستی بود و اینکه امروز اتحادیه اروپا بجای اینکه متخلف را مورد بازخواست قرار دهد، دوباره از تحریم‌های جدید علیه ایران صحبت می‌کند، غیر از اینکه دیوار بی‌اعتمادی میان ایران و اتحادیه اروپا را بلندتر می‌کند، خروجی دیگری در پی نخواهد داشت.

محمدحسن آصفری در گفت‌وگو با ایسنا در واکنش به ادعای مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا درباره دستیابی اعضای این اتحادیه به یک توافق سیاسی در زمینه اعمال تحریم‌های پهپادی و موشکی علیه جمهوری اسلامی ایران اظهار کرد: برای اتحادیه اروپا جای تأسف دارد که در حالیکه بیش از ۶ ماه از جنگ غزه می‌گذرد هیچ موضع‌گیری در خصوص حمایت از مردم بی‌گناه غزه انجام نمی‌دهد یا در قبال جنایاتی که جریان تکفیری‌ها و داعش در عراق و سوریه و جاهای دیگر انجام دادند و همچنین اتفاقاتی که در میانمار انجام شد و مردم بیگناه و مسلمان و غیر مسلمان از بین رفتند، اتحادیه اروپا هیچ اعتراضی انجام نداد و اخیراً مسئول سیاست‌ خارجی اتحادیه اروپا پس از پاسخ جمهوری اسلامی ایران به یکی از جنایات رژیم صهیونیستی در خصوص اعمال تحریم‌های جدید علیه جمهوری اسلامی ایران اظهاراتی را مطرح کرده است.

وی با بیان اینکه « اگر این تحریم‌ها کار ساز بود، امروز مشارکت مردم را پای صندوق‌های رای نداشتیم»، تاکید کرد: اتحادیه اروپا باید متوجه باشد که جمهوری اسلامی ایران اجازه نخواهد داد کسی مثل رژیم جعلی صهیونیستی بخواهد به خاک ایران تجاوز کند و ساختمان کنسولگری ایران در دمشق را مورد تعرض قرار دهد؛ ما منتظر بودیم اتحادیه اروپا و مسئول سیاست‌ خارجی اروپا درباره اقدامی که رژیم صهیونیستی انجام داد اعتراضی داشته باشند اما چنین اتفاقی رخ نداد؛ زمانی که آنها نسبت به این اقدام جنایت کارانه اعتراضی نمی‌کنند، قرار نیست که جمهوری اسلامی ایران نیز ساکت بنشیند.

این نماینده مجلس با اشاره به عملیات «وعده صادق» جمهوری اسلامی ایران در پاسخ به جنایات تروریستی رژیم صهیونیستی در حمله به کنسولگری ایران در دمشق گفت: اقدامی که ایران در عملیات وعده صادق انجام داد، در پاسخ به جنایاتی بود که رژیم صهیونیستی مرتکب شده بود و اینکه امروز اتحادیه اروپا بیاید بجای اینکه متخلف را که رژیم صهیونیستی است مورد بازخواست قرار دهند، دوباره از تحریم‌های جدید علیه جمهوری اسلامی ایران صحبت می‌کند، غیر از اینکه دیوار بی اعتمادی میان ایران و اتحادیه اروپا را بلندتر و مانع ذوب شدن یخ‌های روابط میان ایران و اتحادیه اروپا می‌شود، خروجی دیگری در پی نخواهد داشت.

آصفری با بیان اینکه «اقدام آنها مطمئناً در اقدامات جمهوری اسلامی ایران در خودکفایی نیروهای مسلح در زمینه موشک‌ها و پهپادها تاثیری نخواهد گذاشت»، تصریح کرد: اعتقاد دارم که رفتار اتحادیه اروپا رفتاری دوگانه است چراکه در مقابل جنایات رژیم صهیونیستی در جاهای دیگر ساکتند اما در قبال پاسخ ایران این گونه رفتار می‌کنند. البته رفتار آنها به این جهت است که امروز بسیاری از سیاست‌مداران اروپایی یا عضوی از جریان صهیونیست‌ها بشمار می‌روند یا اینکه از حامیان آنها هستند و بخشی از هزینه‌های تبلیغاتی آنها را در انتخابات‌های مختلف صهیونیست‌ها تامین می‌کند و توقعی از آنها وجود ندارد اما رفتارهای دوگانه آنها به غیر از اینکه حقوق بشر و منشور ملل متحد را زیر سوال می‌برد، نتیجه‌ای در پی ندارد.

انتهای پیام